Kadın Cinsel Problemlerinden Vajinismus Hakkında Ne Biliyorsunuz ?
Vajinismus, cinsel ilişki sırasında şiddetli korku, acı ve ağrı hissetme endişesi ile kadınların vajina
ön kısmı kaslarının kuvvetli bir şekilde kasılmasıyla ilişkiye imkan vermemesi durumudur.
Vajinismus, genellikle istemsiz ve bilinçdışı bir kasılma olarak ortaya çıkar. Hastaların fiziksel olarak
herhangi bir rahatsızlık veya engelleyici durumu olmamasına rağmen, korku ve gerginlik nedeniyle
kasılmalar meydana gelir ve bu kasılmalar aslında ağrı ve acının temel nedenidir.
Vajinismusun nedenleri genellikle psikolojiktir ve tedavi edilebilir özelliktedir. Vajinismus vakalarının
önemli bir kısmında, hastaların yetiştiği aile ortamında cinsellikle ilgili konuların tabu sayıldığı,
yanlış bilgilendirmelerin yaygın olduğu ve cinsellikle ilgili ayıp ve yasakların aşırı katı olduğu
görülmektedir. Psikolojik nedenler arasında bekaretin kaybedilmemesi korkusu, cinselliğin kötü,
pis veya günah olduğuna dair yanlış inançlar, ebeveynlerin güvenilir kızları olma korkusu, gebelik
ve doğum korkuları, çevreden duyulan ürkütücü ilk gece deneyimleri, cinsel travma geçmişi gibi
faktörler bulunmaktadır.
Vajinismus iki farklı klinik durumda görülebilir: birincil (primer) vajinismus ve ikincil (sekonder)
vajinismus. Birincil vajinismus, evlilik veya ilk cinsel deneyimle ortaya çıkar ve ilişkinin
gerçekleştirilememesiyle kendini gösterir. İkincil vajinismus ise genellikle bir fiziksel sorunun
(enfeksiyon, ameliyat, kimyasal maddeler gibi) veya eşler arasındaki psikolojik ve duygusal
sorunların bir sonucu olarak ortaya çıkar.
Vajinismuslu bayanların yaşadığı sorunlar, korkuları ve acıları nedeniyle tedaviyi uzun süre
ertelemeleri yaygın bir durumdur. Hastalar çoğunlukla çocuk sahibi olamadıkları için doktora
başvururlar veya utanç veya umutsuzluk nedeniyle tedaviyi ertelerler. Bu erteleme süreci aylar
hatta yıllar sürebilir. Eşler arasında duygusal sorunlar, cinsel problemler, eşlerin tedaviye katılımının
düşük olması, erkeklerin kendi cinsel sorunları ve kaygıları gibi faktörler de vajinismusun tedavi
sürecini etkileyebilir. Ancak vajinismus tedavi edilebilir bir durumdur ve genellikle multidisipliner bir
yaklaşım gerektirir.
Vajinismusun tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemlerin amacı, hastanın korku ve
endişelerini azaltmak, vajina kaslarının kasılmasını kontrol etmesini sağlamak ve cinsel ilişkiyi
ağrısız bir şekilde gerçekleştirebilmesini sağlamaktır. Tedavi genellikle psikoterapi, pelvik taban
egzersizleri, cinsel terapi ve çift terapisi gibi unsurları içerir.
Psikoterapi, hastanın korku ve endişeleriyle baş etmesine yardımcı olur ve yanlış inançları,
olumsuz düşünceleri ve duygusal blokajları ele alır. Terapist, hastayla birlikte çalışarak gevşeme
teknikleri, nefes egzersizleri ve duygusal destek sağlar.
Pelvik taban egzersizleri, vajina kaslarının kasılmasını kontrol etme becerisini geliştirmeye yardımcı
olur. Bu egzersizler, Kegel egzersizleri olarak da bilinir ve pelvik taban kaslarını güçlendirir,
esnekliğini artırır ve kas kontrolünü sağlar.
Cinsel terapi, çiftin cinsel sorunlarına odaklanır ve iletişim becerilerini geliştirmeyi hedefler.
Terapist, çiftin cinsel ilişki sırasında rahatlamalarını sağlamak için teknikler ve yöntemler önerir.
Çift terapisi, vajinismuslu kadının eşiyle birlikte tedaviye katılmasını sağlar. Bu terapi, çiftin ilişkisini
güçlendirir, destek ve anlayış sağlar ve tedavi sürecinde birlikte çalışmalarını teşvik eder.
Vajinismus tedavisi genellikle bir süreç gerektirir ve her birey için farklılık gösterebilir. Tedavi
sürecinde sabır, destek ve düzenli takip önemlidir. Tedavi başarılı olduğunda, kadınlar genellikle
cinsel ilişkiden zevk almaya, ağrısız bir şekilde ilişkiye girmeye ve gerektiğinde çocuk sahibi
olmaya başlarlar.
Tedaviye başlamak için bir cinsel sağlık uzmanı veya psikologla görüşmek önemlidir. Bu uzmanlar,
bireysel durumu değerlendirecek, uygun tedavi yöntemlerini belirleyecek ve hastaya rehberlik
edecektir.
Vajinismusun Çözümünde Yaklaşımlar
Vajinismuslu vakaların tedavisinde birçok yaklaşım bulunmaktadır. İşte vajinismusun çözümünde
yaygın olarak kullanılan yaklaşımlar:
- Doktora Başvuru Zamanı: Çiftlerin ilişkiye giremediği durumda ne zaman doktora başvurması
gerektiği önemli bir sorudur. Uzmanların önerisi, en azından 1 hafta kadar beklemek ve sorunu
kendi başlarına çözemezlerse profesyonel yardım almaktır. Yeni evli vajinismuslu çiftler genellikle
sorunlarını gizli tutarak çözmeye çalışırlar. Ancak başarısızlık hissi arttıkça, gerginlik ve psikolojik
etkiler ortaya çıkar. Erken aşamada doktora başvurmak, tedavi sürecini hızlandırabilir. - Organik Sebeplere Yaklaşım: Vajinismus vakalarında öncelikle organik rahatsızlıklar incelenmeli
ve elenmelidir. Bayan hastalıkları açısından bir problem olmadığı ve anatomik yapısal bir sorun
olmadığı netleştirilmelidir. Eğer bayan genital sistemine ait bir patoloji varsa, öncelikle fiziksel
şikayetler ele alınarak tedavi sağlanmalıdır. Organik bir rahatsızlık olmadığı belirlendikten sonra
psikolojik etmenler incelenmeye başlanır. - Cinsel Konularda Bilgilendirme: Vajinismus hastaları ve eşleri genellikle cinsel konularda yeterli
bilgiye sahip değildir. Özellikle kırsal kesimde yaşayan çiftlerin cinsel bilgilerinin sınırlı olduğu ve
doğru anatomik ve fizyolojik bilgilere sahip olmadıkları görülmektedir. Tedavi planlandıktan sonra
çiftlerin bu konularda bilgilendirilmesi önemlidir. Eşlerin cinsellik konusunda yeterli bilgi ve
deneyime sahip olmaması, eksik bilgilendirme ve yanlış bilgiler hatalı düşünce kalıplarına neden
olabilir. Bu nedenle doğru bilgilerle eksik bilişsel kalıplar düzeltilmelidir. - Psikolojik Etmenlere Yaklaşım: Vajinismusun çözülmesinde psikolojik etmenlere de
yaklaşılmalıdır. Zihinde acı, korku ve kaygı yayan düşünceler ve olumsuz duygular, sağlıklı bir
cinsel deneyim algısını engelleyebilir. Tedavide, bu hatalı düşünce ve duygu kalıplarının yeniden
yapılandırılması önemlidir. Vajinismusun kaynağı zihinde olduğu gibi çözümü de zihinde
bulunmaktadır. Tıbbi hipnoz yöntemleriyle bilinçaltına sağlıklı kabuller yerleştirilerek, hatalı düşünce
kalıpları düzeltilir. Ayrıca hatalı bilişsel kalıpların doğru bilgilerle düzeltilmesi ve sağlıklı davranışlara
dönüştürülmesi için aşamalı davranışçı metotlar kullanılır. - Destek ve Katılım: Vajinismus tedavisinde hastaların psikolojilerinin desteklenmesi önemlidir. Eşin desteği
ve tedavide katılımı da gereklidir. Vajinismuslu bayanın ve eşinin sorunu ortak bir sorun olarak benimsemesi
ve birlikte istekli ve katılımcı olmaları önemlidir. Suçlama ve hoşgörüsüzlük, çözümü zorlaştırır. Çiftlerin
vajinismusun gelişme sebebine bağlı olarak birlikte tedaviye istekli ve katılımcı olmaları, başarı şansını artırır.
Son yıllarda uygulanmaya başlanan bazı hatalı yaklaşımlar bulunmaktadır. Örneğin, vajene botox
enjeksiyonu veya anestezi altında zarın cerrahi işlemle açılması gibi müdahaleler, genellikle
vajinismus sorununu çözmekte etkili değildir. Ayrıca antidepresanlar, sedatif ilaçlar veya kas
gevşeticiler de sorunu ortadan kaldırmaz. Bu nedenle bu tür yaklaşımlardan kaçınılmalı ve tedavi
süreci, bilimsel ve kanıta dayalı yöntemlerle ilerlemelidir.
